مقایسه کوتاه محیطهای دسکتاپ لینوکس

محیط‌ های دسکتاپ در لینوکس ویژگی‌ ها و قابلیت‌ های مختلفی دارند و هر کدام از این محیط‌ ها بسته به نیاز کاربر و مشخصات سیستم، تجربه کاربری متفاوتی را ارائه می‌دهند و انتخاب بین آن‌ ها به ترجیحات شخصی و نیازهای روزمره بستگی دارد... در جدول زیر به بررسی تفاوت‌ های اصلی بین محیطهای دسکتاپ لینوکس پرداخته شده است:

 

جدول مقایسه کوتاه محیطهای دسکتاپ لینوکس

معیار/محیط دسکتاپ	LXDE	XFCE	KDE	GNOME	MATE	Cinnamon	Deepin	Budgie	Unity
مصرف منابع	بسیار کم	کم	متوسط	زیاد	کم	متوسط	زیاد	متوسط	متوسط
امکان سفارشی‌ سازی	کم	متوسط	بسیار زیاد	متوسط	متوسط	زیاد	متوسط	زیاد	کم
ظاهر و تجربه کاربری	ساده و قدیمی	سبک و سنتی	مدرن و جذاب	مینیمالیستی و مدرن	سنتی	مدرن و شبیه به ویندوز	مدرن	مینیمالیستی و مدرن	شبیه به ویندوز
اپن‌سورس	بله	بله	بله	بله	بله	بله	بله	بله	بله
تجاری	خیر	خیر	خیر	خیر	خیر	خیر	خیر	خیر	بله
نصب	آسان	آسان	متوسط	آسان	آسان	آسان	آسان	آسان	آسان
قابلیت چندمانیتور	محدود	خوب	عالی	عالی	خوب	عالی	خوب	خوب	خوب
قابلیت لمسی	محدود	محدود	عالی	عالی	محدود	محدود	عالی	خوب	محدود
پایداری	بسیار پایدار	پایدار	متوسط	متوسط	پایدار	پایدار	پایدار	پایدار	متوسط
پشتیبانی از افزونه‌ ها	محدود	متوسط	بسیار زیاد	زیاد	متوسط	زیاد	محدود	متوسط	محدود

 

توضیح درباره نصب آسان یا سخت

• آسان: اکثر این محیط‌ ها به صورت پیش‌ فرض یا از طریق مخازن توزیع‌ های لینوکس مانند Ubuntu، Debian, Fedora, Slackware قابل نصب هستند و نیازی به پیکربندی‌ های پیچیده ندارند.
• متوسط: نصب برخی از محیط‌ ها مانند KDE و Deepin به دلیل تنظیمات پیشرفته یا حجم بالای پکیجها به زمان بیشتری نیاز داشته باشد.

نوشتن Module برای Kernel لینوکس

 

در ادامه مقاله قبلیم(12 سال پیش!) که ماژول Kernel لینوکس رو تعریف کردم، در این مقاله به نوشتن ماژول برای Kernel لینوکس می پردازم.

در این مقاله، به صورت ساده یاد می‌ گیریم که چگونه یک ماژول Hello World برای کرنل Linux بنویسیم، کامپایل و اجرا کنیم... و همه اینها بر پایه توزیع های معروف مثل Debian, RedHat و Slackware انجام میدیم.

 

ماژول های هسته لینوکس

هسته لینوکس / Linux kernel قلب سیستم‌ عامل لینوکس است و مسئول مدیریت منابع سخت‌ افزاری، ارتباط با سخت‌ افزار و اجرای برنامه‌ هاست. هسته لینوکس به صورت ماژولار طراحی شده، یعنی بسیاری از قابلیت‌ های آن به صورت فایلهای جدا و Load شدنی (Loadable Kernel Modules - LKM) پیاده‌ سازی می‌ شوند.

ماژول های هسته Linux دارای چند نوع هستند:  ماژول‌ های درایور دستگاهها (Device drivers)، ماژول‌ های فایل سیستم (Filesystem)، ماژول‌ های شبکه (Network)، ماژول‌ های امنیتی (Security) و ماژول‌ های مدیریت حافظه و پردازش (Memory & process management). این ماژول ها باعث اضافه شدن feature در هسته، افزایش کارایی، سفارشی‌ سازی آسان و نگهداری ساده‌ تر خود هسته می‌ شوند.

Hardening هسته لینوکس - cmdline/sysctl

پارامترهای پیشنهادی جهت Hardening هسته لینوکس توسط cmdline موقع boot-time و توسط sysctl موقع run-time.
 

• توسط cmdline موقع boot-time:

vga=normal mds=full rodata=on mitigations=auto,nosmt page_alloc.shuffle=1 init_on_alloc=1 init_on_free=1 hardened_usercopy=1 iommu.strict=1 iommu.passthrough=0 randomize_kstack_offset=1 pti=on iommu=force tsx=off vsyscall=xonly vdso32=0 debugfs=on

نکته: این پارامترهارو باید به برنامه bootloader تون بدید:

• اگر بوت لودر Grub هستش، داخل فایل /boot/grub/grub.cfg و در جلوی متغیر GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT باید قرار بگیرن.
• اگر بوت لودر eLiLo هستش، داخل فایل /boot/EFI<OS>/elilo.conf و در جلوی متغیر append باید قرار بگیرن.

توضیحات و مستندات Kernel command-line parameters

 

• توسط برنامه sysctl موقع run-time:

sysctl -w net.core.bpf_jit_harden="2"
sysctl -w kernel.dmesg_restrict="1"
sysctl -w kernel.perf_event_paranoid="3"
sysctl -w kernel.kexec_load_disabled="1"
sysctl -w user.max_user_namespaces="0"
sysctl -w dev.tty.ldisc_autoload="0"
sysctl -w kernel.unprivileged_bpf_disabled="1"
sysctl -w kernel.kptr_restrict="2"
sysctl -w dev.tty.legacy_tiocsti="0"
sysctl -w vm.unprivileged_userfaultfd="0"
sysctl -w fs.protected_symlinks="1"
sysctl -w fs.protected_hardlinks="1"
sysctl -w fs.protected_fifos="2"
sysctl -w fs.protected_regular="2"
sysctl -w fs.suid_dumpable="0"
sysctl -w kernel.yama.ptrace_scope="3"
sysctl -w kernel.randomize_va_space="2"

نکته: برای اعمال این تنظیمات به کاربر root یا دسترسی sudo نیاز دارید.

توضیحات مقادیر موجود در /proc/sys

 

Hardening / سخت‌ سازی

Hardening به مجموعه‌ ای از روش‌ ها و تکنیک‌ های امنیتی گفته  میشه که با هدف کاهش سطح حمله (attack surface) و افزایش مقاومت سیستم در برابر تهدیدات امنیتی انجام میشن. در مورد هسته لینوکس، Hardening شامل تنظیم پارامترها، غیرفعال کردن ویژگی‌ های غیرضروری و اعمال محدودیت‌ های امنیتی میشود تا آسیب‌ پذیری‌ های احتمالی به حداقل برسد.

cmdline / پارامترهای راه‌ اندازی

cmdline یا kernel command-line parameters مقادیری هستند که در زمان bootstrap سیستم به هسته لینوکس ارسال میشن. این پارامترها معمولاً در فایل‌ هایی مثل/boot/grub/grub.cfg یا /boot/EFI/<OS>/elilo.conf یا از طریق bootloader تنظیم میشن و رفتار هسته رو هنگام راه‌ اندازی کنترل می کنن.

sysctl / پارامترهای کنترل

sysctl (system control) مکانیزمی در لینوکس برای تنظیم پارامترهای هسته در زمان اجرا (runtime) میباشد. این پارامترها از طریق فایل‌ های مجازی در مسیر /proc/sys/ قابل دسترسی و تغییر هستن و معمولاً برای بهینه‌ سازی عملکرد و افزایش امنیت سیستم استفاده میشوند.

کانفیگ هسته Linux برای محیط debugging و production

- کانفیگ hardening شده هسته Linux برای محیط production x64:

(قبل از کامپایل هسته Linux بهمین شکل پارامترهارو داخل فایل .config موجود در سورس لینوکس تون اعمال کنید)

گنولینوکس Slackware 15 امد

 

بلخره بعد از مدت ها گنولینوکس Slackware نسخه 15 stable ترخیص شد!

 

• تغییرات مهم

- Kernel 5.15.19 LTS

- Python 3.9 ,BASh 5.1, LLVM 13, GCC 11.2, PHP 7.4

- XFCE 4.16, KDE 5.23, X Server 1.20

- GRUB 2.0.6, OpenSSL 1.1.1m, BinUtils 2.37, GNU C lib 2.33

- تغییر درایورها

- پشتیبانی بهتر از اینترفیس NVMe و بسترهای نوع UEFI

- جایگزین شدن Elogind بجای ConsoleKit2

- اضافه شدن FFmpeg و Lame

- جایگزین شدن postfix بجای sendmail

- جایگزین شدن Dovecot بجای pop3d و imapd

- جایگزین شدن iproute2 بجای net-tools

- اضافه شدن Qt 5.15 و GTK4

- اضافه شدن تعدادی User/Group جدید

- حذف و اضافه شدن تعداد زیادی package

و بسیاری بهینه سازی و بروز رسانی های دیگه...

 

•  وبسایت

http://www.slackware.com

 

• دانلود

32bit

https://mirrors.slackware.com/slackware/slackware-iso/slackware-15.0-iso

https://ftp.osuosl.org/pub/slackware-iso/slackware-15.0-iso

64bit

https://mirrors.slackware.com/slackware/slackware-iso/slackware64-15.0-iso

https://ftp.osuosl.org/pub/slackware-iso/slackware64-15.0-iso

64bit live

https://slackware.nl/slackware/slackware-live/slackware64-15.0-live

 

• مستندات

https://docs.slackware.com

توزیع های گنولینوکس مناسب جرمیابی دیجیتال

تعریف جرمیابی دیجیتال: به مجموعه فرایند جمع آوری، ارزیابی و ارائه مدارک جمع آوری شده از تجهیزات دیجیتال گفته میشود.

این مدارک دیجیتالی از کامپیوترها، تلفن های همراه، دستگاه های اینترنت اشیا و سرورها به دست می آیند. جرمیابی دیجیتال به حل پرونده های پیچیده ای که بر مدارک دستگاه های دیجیتالی تکیه دارند کمک می کند.

این حوزه کاری زیر مجموعه امنیت سایبری می باشد و به فرد متخصصی که در این حوزه کار میکند متخصص جرمیابی دیجیتال و واکنش به حوادث گفته میشود.

(به انگلیسی Digital Forensics and Incident Response (DFIR))

 

نام توزیع	کشور سازنده	نوع پروانه	معماری	تاریخ بروزرسانی	وبسایت
Kali (BackTrack)	سوئیس	رایگان/تجاری Opensource/Binary	i686, x64	2021	kali.org
BlackArch	آمریکا	رایگان Opensource/Binary	x64	2021	blackarch.org
Grml	استرالیا	رایگان Opensource	i686, x64	2021	grml.org
Parrot OS	ایتالیا	رایگان Opensource/Binary	x64	2021	parrotlinux.org
Pentoo	سوئیس	رایگان Opensource	i686, x64	2020	pentoo.ch
CAINE	ایتالیا	رایگان Opensource	x64	2021	caine-live.net
نام توزیع	کشور سازنده	نوع پروانه	معماری	تاریخ بروزرسانی	وبسایت
ForLEx	ایتالیا	رایگان Opensource	x86	2019-10	forlex.it
PALADIN	آمریکا	تجاری Opensource/Binary	x86, x64	?	sumuri.com
DEFT Linux	ایتالیا	رایگان	i686	2018-09	deftlinux.net
BackBox Linux	ایتالیا	رایگان Opensource/Binary	x86, x64	2020	backbox.org
ALT Linux	روسیه	رایگان Opensource/Binary	i586, x64	2021	en.altlinux.org   basealt.ru
radare2	?	رایگان Opensource	x86	2021	rada.re/n/
ArchStrike	آمریکا	رایگان Opensource	i686, x64	2021	archstrike.org
Santoku	?	رایگان Opensource	x64	2014	santoku-linux.com
نام توزیع	کشور سازنده	نوع پروانه	معماری	تاریخ بروزرسانی	وبسایت
Bugtraq	اسپانیا	رایگان	x86, x64	2013	bugtraq-team.net
URIX OS	بلغارستان	رایگان	x64	2016-01	urix.us
SIFT	؟	؟	x64	2019	digital-forensics.sans.org
Cyborg Linux	هند	رایگان Opensource	x86	2015	cyborg.ztrela.com
Security Onion	آمریکا	رایگان Opensource/Binary	x86	2021	securityonion.net
ADIA	?	رایگان Opensource	x64	2017	forensics.cert.org
NST	آمریکا	رایگان  Opensource	x64	2021	networksecuritytoolkit.org
Tsurugi Linux	Japan	رایگان Opensource	x64	2021	https://tsurugi-linux.org

 

دانلود فایل PDF

چند تفاوت Thread و Process

مسئله Thread و Process دو موضوع نزدیک به هم ولی متفاوت هستن...

 

1- Process مستقل هستش، ولی Thread ها بخشی از یک Process هستن. (یعنی یک Process میتونه چندین Thread بوجود بیاره)
2- هر Process حافظه اختصاصی خودش رو داره، ولی Thread ها از حافظه اشغال شده Process استفاده می کنن. (یعنی هر Process حافظه خودش رو با Thread های خودش به اشتراک میذاره)
3- هر Process شامل یک برنامه و PID انحصاری هستش، ولی هر Thread شامل مجموعه ای از دستورالعمل ها و Stack انحصاری هستش.
4- هر Process درواقع یک Task هستش، ولی هر Thread یک Light wight process هستش.
5- Process ها توسط IPC (یا همون Inter-process communication) با یکدیگر ارتباط برقرار می کنن، ولی Thread ها توسط دستورات برنامه نویسی (در زبان PHP و Java توسط wait, notify و در زبان C توسط pthread_cond_wait, pthread_cond_signal) با یکدیگر ارتباط برقرار می کنن.
6- ساخت Process به سختی توسط duplicate کردن Process والد انجام میشه، ولی ساخت Thread براحتی توسط کپی شی Thread انجام میشه.
7- برای اجرای چند Process بطور موازی/parallel به یک سیستم Multi-Process نیاز هست، ولی برای اجرای چند Thread بطور همزمان به دستورات برنامه نویسی نیاز هست.
8- بطور کلی Process توسط CPU کنترل میشه، ولی Thread توسط Process کنترل میشه.
9- هر Process یک Thread main داره، ولی هر Thread فقط خودشه که کارگر/worker صدا زده میشه.
10- Process در فضای separate memory اجرا میشه، ولی Thread در فضای Shared memory اجرا میشه.

11- اگر یک Process کرش کند، معمولاً روی Process‌ های دیگر تأثیر نمی‌ گذارد. اما اگر یک Thread  کرش کند، کل Process و تمام Thread‌ های آن از کار می‌ افتند.

12- ایجاد Process جدید هزینه‌ بر است چون نیاز به اختصاص منابع جدید (حافظه، FD و...) دارد. اما ایجاد Thread بسیار سبک‌ تر است چون منابع Process والد را به اشتراک می‌ گذارد.

13- Process‌ ها در تمام سیستم‌ عامل‌ه ا به صورت استاندارد پیاده‌ سازی شده‌ اند. اما پیاده‌ سازی Thread‌ ها بین سیستم‌ عامل‌ ها متفاوت است (مثلاً Thread‌ های POSIX در لینوکس vs Windows Threads).
و...

Slackware Wallpaper #4

(برای بزرگنمایی کلیک کنید)

تصویر اصلی این wallpaper مطعلق به من نیست

                                                                             

 

مقدمه ای بر Virtual File System گنولینوکس

Virtual File System یا سیستم فایل مجازی

 

Virtual File System(مخفف VFS) یک ساب سیستم مهم در Kernel لینوکس هست که لایه بین filesystem و برنامه های user-space رو تشکیل میده. درواقع همه filesystem ها، با تکیه بر VFS می تونن شناسایی بشن و تبادل اطلاعات کنن. همین مسئله، برنامه های user-space رو قادر کرده که توسط دستورات موجود در VFS برای خواندن و نوشتن در filesystem های گوناگون اقدام کنن:

 

نکته: در اینجا منظور از لایه، همون Abstraction layer و منظور از دستورات، همون System call/SysCall هستش.

نکته 2: البته به برکت wrap های GNU C Library، کمتر پیش میاد که برنامه user-space نیاز به استفاده از System call داشته باشه.

گنولینوکس Slackware 14.2 امد

نسخه 14.2 گنولینوکس Slackware ترخیص شد