نکات و اصول مهم در خرید و نگهداری از گیاه

1. هنگام خرید گیاه: زیاد به توصیه های فروشنده اعتماد نکنید!

• بسیاری از فروشندگان گل و گیاه صرفاً برای فروش محصولات خود اطلاعات نادرست میدهند، کار را راحت می کنند و دانش علمی کافی درباره گیاهان ندارند.

• قبل از خرید، نام علمی گیاه را پیدا کنید و در منابع معتبر (مانند سایتهای گیاه شناسی، انجمنهای باغبانی یا مقالات) درباره نیازهای نوری، آبیاری و رطوبت آن تحقیق کنید.

• قبل از خرید، برگها، ساقه و خاک را بررسی کنید. برگهای زرد، لکه های قهوه ای یا آفات ریز، خاک حشره زده نشانه بیماری گیاه است.

• اگر در خانه فرزند معلول یا خردسال دارید از خرید گیاهان خاردار و نوک تیز(مانند کاکتوس) خوددارید کنید.

• اگر گربه یا سگ خانگی دارید(زندانی کردید!)، از خرید گیاهان سمی مانند دیفن باخیا، فیلودندرون و آزالیا خودداری کنید! به جای آن از گیاهان بی خطر مانند بامبو، گل گندمی (کلروفیتوم) و پتوس استفاده کنید.

2. تعویض گلدان: عجله نکنید

• تعویض گلدان بلافاصله پس از خرید، استرس و تنش مضاعفی به گیاه وارد میکند، زیرا گیاه ابتدا باید به محیط جدید عادت کند و بعد گلدانش عوض شود.

• حداقل ۲ تا ۴ هفته پس از خرید، وقتی گیاه با محیط سازگار شد گلدان را عوض کنید.

اما نشانه های نیاز فوری به تعویض گلدان:

• ریشه ها از زیر گلدان بیرون زده اند.

• رشد گیاه، بدون مشکل ظاهری متوقف شده است.

• خاک به سرعت خشک میشود (یعنی ریشه ها فضای گلدان را پر کرده اند).

3. انتخاب گیاهان مناسب برای افراد تازه کار

گیاهان مقاوم، کم توقع و دهه شصتی! بهترین انتخاب برای شروع هستند:

• پوتوس سبز: نیاز به نور کم، تحمل خشکی، رشد سریع، تکثیر راحت با یک برگ + ساقه

• انواع سانسوریا اما سبز: نیاز به آب کم، مقاوم در نور کم و زیاد.

• انواع کاکتوس اما بالغ

• اسپاتی فیلوم: گلدهی در نور غیرمستقیم، نیاز به رطوبت آشپزخانه!

نکته: گیاهان با برگهای سبز تیره معمولاً در نور کم هم رشد میکنند، زیرا کلروفیل بیشتری دارند و نور را بهتر جذب میکنند.

نکته 2: گیاهان ابلک/ابلغ (دارای رگه های سفید، طلایی یا صورتی) معمولاً به نور بیشتری نیاز دارند. اگر نور کافی نباشد، رنگ برگها محو و سبز میشوند.

4. آبیاری صحیح: عامل اصلی مرگ گیاهان خانگی

• اشتباه رایج: آبیاری بیش از حد که باعث پوسیدگی ریشه میشود.

• راه تشخیص نیاز به آبیاری:

  • انگشت خود را ۲-۳ سانتیمتر در خاک فرو ببرید. اگر خشک بود، آبیاری کنید.

  • برای گیاهان گوشتی مانند کاکتوس ها و ساکولنت ها، اجازه دهید خاک کاملاً خشک شود.

• نکته: گلدانهای دارای زهکشی مناسب(سوراخ زیر گلدان + سنگ ریز کف گلدان) انتخاب کنید تا آب اضافه خارج شود و ته نشین نشود.

5. تأثیر رطوبت و دمای محیط

• بیشتر گیاهان آپارتمانی به رطوبت ۴۰ تا ۶۰ درصد نیاز دارند. در هوای خشک، برگها قهوه ای یا خشک میشوند.

• میانگین رطوبت برای هوای تهران بطور کلی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد میباشد و فقط در زمستان/پاییز تا حدود ۴۵ تا ۶۰ درصد افزایش میابد.

• پس راههای افزایش رطوبت:

  • ساخت جزیره (قرار دادن گلدان روی سینی/ظرف پر از آب و سنگریزه).

  • غبارپاشی منظم (به جز برای گیاهان کرکدار و گوشتی).

  • استفاده از دستگاه تولید بخار سرد.

6. تغذیه و کوددهی اصولی

• کوددهی در فصل رشد (بهار و تابستان): هر ۴-۶ هفته یکبار با کود مایع رقیق شده.

• کوددهی در فصل خواب (پاییز و زمستان): معمولاً نیاز به کوددهی نیست، چون رشد گیاه کند میشود و کمتر مواد مغذی مصرف می کند.

• علائم کمبود مواد مغذی:

  • زردی برگها (کمبود نیتروژن).

  • لکه های قهوهای روی برگها (اگر بیماری نباشد).

7. مقابله با آفات رایج

• شته ها، کنه تارعنکبوتی و شپشکهای سفید از آفات رایج هستند.

• راه های درمان:

  • شستوشوی برگها با آب ولرم و پودرهای حشره کش.

  • استفاده از محلول آب و الکل (برای شپشکها).

  • قرصهای سیستمیک در خاک (برای آفات مقاوم).

8. هرس و تمیز کردن برگها

• هرس: برگهای زرد و خشک را جدا کنید تا انرژی گیاه صرف رشد برگهای سالم شود.

• تمیز کردن برگها: با یک دستمال مرطوب، گردوغبار را پاک کنید تا روزنه های برگها تمیز شوند و فتوسنتز بهتر انجام شود.

تصویر روزنه های روی برگ که گیاه بوسیله آنها تنفس/فتوسنتز انجام میدهد:

 

نکته اینکه هر گیاه شخصیت خاص خود را دارد و با مشاهده و تحقیق می توان نیازهای آن را بهتر درک کرد...

با رعایت این نکات، گیاهان سالمتر و شادابتر خواهند ماند.